Autonomie en verbondenheid lijken op het eerste gezicht misschien op gespannen voet met elkaar te staan: verbondenheid maakt afhankelijk en afhankelijkheid ondermijnt autonomie. Of toch niet? Het begrip ‘relationele autonomie’ laat zien hoe autonomie en verbondenheid elkaar kunnen veronderstellen. In deze workshop wil ik met jullie aan de slag gaan met dit concept. Na een korte theoretische introductie passen we het begrip relationele autonomie toe op casuïstiek, variërend van onze eigen professionele autonomie tot ‘autonomiebevorderend beleid’ bij zgn. ‘hoog risico’ patiënten.
Kenmerkend voor wanneer mensen traumatische ervaringen opdoen, is dat het gevoel van controle abrupt wordt weggenomen – machteloosheid heeft toegeslagen. Dat gevoel van machteloosheid, het verlies van daadkracht en van vertrouwen in zichzelf zowel als de ander, staan haaks op de ervaring autonoom te zijn en te kunnen handelen. Dit treedt op ongeacht leeftijd. Tegelijkertijd is sociale steun het belangrijkste medicijn om van psychotrauma te herstellen. Hoe autonomie en ‘self-efficacy’ (‘Yes, I can’) te versterken binnen de sociale omgeving is onderwerp van deze bijdrage. Aan bod komen verschillende interventies die effectief zijn in het verminderen van traumatische stressklachten (zoals PTSS), individueel en op gezinsniveau. Er wordt interactief gewerkt.