Over de lezingen: Trauma is everywhere

Maak kennis met dr. Marco Boks:
Psychiater en onderzoeker
Marco Boks is psychiater en onderzoeker in het Universitair Medisch Centrum Utrecht op de afdeling psychiatrie en leidt het zorgprogramma stress en trauma. Hij wil weten hoe het kan dat psychotrauma een levenslange invloed heeft op de psychische en lichamelijke gezondheid. Het programma stress en trauma is gericht op patiënten met psychotische problematiek en een voorgeschiedenis van trauma. In het programma worden toegepast: psychofarmacologie lichaamsgerichte behandelingen (Psychomotore therapie en Trauma sensitief Yoga), groepsbehandeling volgens de principes van oplossingsgerichte psychotherapie en individuele trauma gerichte therapieën (EMDR, Imaginary Exposure en Narratieve Exposure Therapie).

Waar gaat dr. Marco Boks u over updaten in Berlijn?
Lezing 1: Trauma en psychose
Trauma is de grootste risicofactor voor psychose maar hoe trauma bijdraagt aan het verhoogde risico begrijpen we nog maar slecht. En wat kunnen klinisch met deze wetenschap? Hoe zijn trauma therapieën voor mensen met psychose toepasbaar? En wat zijn de verwachte opbrengsten van behandelingen gericht op trauma in deze groep? In deze lezing wordt de relatie tussen trauma en psychose belicht en de verassende relaties met genetische kwetsbaarheid en andere omgevingsinvloeden. De mogelijkheden van trauma gerichte behandelingen voor psychose in de huidige praktijk en de perspectieven voor de toekomst worden besproken.

Lezing 2: Trauma in hart en ziel
Trauma en verwaarlozing verhogen het risico op psychische en lichamelijke ziekten en er zijn sterke aanwijzingen dat lichamelijke veranderingen hieraan bijdragen. Maar wat zijn dan de lichamelijke effecten van trauma? En hoe kunnen we die vaststellen? En wat is de klinische betekenis hiervan? Biedt het ook aanknopingspunten voor lichaamsgerichte therapieën? In deze lezing wordt een overzicht gegeven van wat hierover bekend is en wat de klinische betekenis is van deze kennis.

Workshop: Praktische aspecten van de behandeling van mensen met psychose vanuit trauma perspectief.
In deze workshop worden aan de hand van klinische casuïstiek verschillende aspecten van de behandeling voor psychose besproken. Wat zijn de diagnostische overwegingen? Wat zijn de therapeutische overwegingen ten aanzien van psychotherapie, niet verbale therapieën en farmacotherapie? Wanneer pas je deze therapieën toe en wat zijn de te verwachte opbrengsten en risico’s?

Maak kennis met de voorzitter, dr. Suzy Matthijssen:
Dr. Suzy Matthijssen is klinisch psycholoog-psychotherapeut en staat aan het hoofd van het Altrecht Academisch Angstcentrum, alwaar ze ook aan het hoofd staat van een intensief traumabehandelingsprogramma. Ze is daarnaast ook senior onderzoeker & hoofd van de onderzoekslijn Angst, Dwang en Trauma bij Altrecht en promoveerde op het onderwerp “Enhancing Trauma Treatment”. Ze doet onderzoek naar interventies en mechanismen om traumabehandelingen te verbeteren. Suzy is de vice-voorzitter van de Vereniging EMDR Nederland, rapporteert voor justitie en zit in de wetenschapscommissie van EMDR Europa.

Waar gaat dr. Suzy Matthijssen u over bijpraten in Berlijn?
Lezing 1: (openingslezing): Trauma is everywhere
Trauma zien we overal, maar wat is trauma eigenlijk? Gaan we niet wat losjes om met dit begrip? Hoe kijkt de wetenschap hier tegenaan en wat hebben we hierover met elkaar afgesproken? En wat voor consequenties heeft dit voor behandeling? Trauma en PTSS worden tegen het licht gehouden, evenals de consequenties van trauma op klachten en ook de behandeling van die klachten. Ook wordt ingezoomd op comorbiditeit.

Lezing 2: Angststoornissen, OCS en trauma
In deze lezing wordt ingegaan op angststoornissen en OCS en hun relatie met trauma, maar ook de non-relatie. Wanneer moet je nu wel iets met angst- en/of dwangklachten in traumabehandeling en wanneer niet? Er wordt algemeen over angststoornissen en OCS vertelt en uiteraard ingezoomd op vernieuwingen in het veld en daarna wordt de relatie in praktijk en behandeling met PTSS en/of overlap met traumabehandeling besproken. Hierop zal klinisch verder worden ingezoomd tijdens de workshop.

Workshop: Klinische praktijk traumabehandeling
In de workshop gaan we in op de klinische praktijk. We bespreken beide kanten van de medaille; dus hoe kunnen we traumabehandeling inzetten op de behandeling van angststoornissen en OCS en hoe kunnen we angstbehandeling en OCS behandeling integreren in behandeling van trauma. We bespreken hoe je vanaf de start een casus een goede casusconceptualisatie kunt maken zodat je zo gericht mogelijk (en efficiënt mogelijk) je behandeling kunt vormgeven. Indien gewenst maken we ook ruimte voor eigen casuïstiek.

Maak kennis met prof. dr. Ad de Jongh:
Ad de Jongh is gz-psycholoog en als bijzonder hoogleraar angst- en gedragsstoornissen verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. Daarnaast is hij honorary professor aan de Salford University in Manchester, de University of Worcester, en Queen’s University in Belfast. Ook is hij hoofd van de afdeling onderzoek van de PTSS-kliniek PSYTREC. Hij houdt zich ondermeer bezig met de ontwikkeling van effectieve behandelmethoden voor angststoornissen en posttraumatische stressstoornis. Hij is (co-)auteur van ruim 400 publicaties over psychologische onderwerpen.

Waar gaat prof. dr. Ad de Jongh u over updaten in Berlijn?

Lezing 1: Trauma en persoonlijkheid

Veel mensen krijgen in hun leven te maken gehad met ingrijpende gebeurtenissen zoals seksueel misbruik, mishandeling, verwaarlozing of pesten. Ook al leiden deze gebeurtenissen niet altijd tot de ontwikkeling van bijvoorbeeld een posttraumatische stressstoornis, ze kunnen wel klachten aansturen die kenmerkend zijn voor een persoonlijkheidsstoornis. In deze lezing staan we stil bij de laatste wetenschappelijke inzichten omtrent behandeling van de gevolgen van blootstelling aan beschadigende gebeurtenissen en omstandigheden, bespreken we de overeenkomsten en verschillen ten aanzien aandoeningen zoals PTSS, Complexe PTSS en borderline persoonlijkheidsstoornis en krijg je inzicht in de redenen waarom een trauma-gerichte behandeling voor deze patiënten succesvol zou kunnen uitpakken.

Lezing 2: De trauma-gerichte behandeling van borderline persoonlijkheidsstoornis
Veel therapeuten zijn terughoudend in het doen van trauma-gerichte behandelingen bij mensen met borderline persoonlijkheidsstoornis en nemen hun toevlucht in stabiliserende behandelingen zoals dialectische gedragstherapie. Daar staat tegenover dat de laatste jaren in verschillende behandelstudies is aangetoond dat bij mensen met een persoonlijkheidsstoornis, door het verwerken van ingrijpende en betekenisvolle gebeurtenissen, klachten en persoonlijk disfunctioneren snel kan verminderen. In deze lezing wordt aan de hand van video-opnamen van behandelsessies gedemonstreerd dat een behandeling van een borderline stoornis niet zo ingewikkeld is dan het misschien lijkt.

Workshop: De praktijk van een trauma-gerichte behandelaanpak van een persoonlijkheidsstoornis
In deze workshop leren de deelnemers hoe zij zich kunnen voorbereiden op het behandelen van patiënten met een persoonlijkheidsstoornis met of zonder een comorbide PTSS. Aan de hand van videomateriaal en praktische oefeningen leer je als deelnemer hoe je door middel van een doelgerichte casusconceptualisatie, en een slimme trauma-gerichte behandelaanpak de behandeling van een persoonlijkheidsstoornis binnen enkele weken tot een succes kunt maken.

Maak kennis met prof. dr. Rafaele Huntjens:
Hoogleraar (adj) Experimentele Klinische Psychologie, met name met betrekking tot traumagerelateerde en dissociatieve stoornissen. Prof. dr. Huntjens is werkzaam bij de Rijksuniversiteit Groningen.

Waar gaat prof. dr. Rafaele Huntjens u over updaten in Berlijn?:

Lezing 1: Help! mijn patiënt dissocieert
Soms maken behandelaars mee dat een patiënt dissocieert tijdens een (trauma)behandeling. Maar hoe herkennen we eigenlijk de diverse vormen van dissociatie, en hoe kunnen we die vaststellen? Hoe kunnen we dissociatieve amnesie begrijpen? En tenslotte, welke rol spelen dissociatieve symptomen bij de (keuze voor) behandeling van mensen met PTSS? Meer specifiek komt in deze lezing de vraag aan de orde of je eigenlijk een patiënt kunt behandelen voor traumaklachten als diegene dissociatieve symptomen heeft. Met andere woorden, speelt dissociatieve problematiek een belemmerende rol bij traumabehandeling Tenslotte wordt er ingegaan op de vraag of dissociatieve klachten veranderen na een trauma-behandeling of dienen ze apart aangepakt te worden?

Lezing 2: Je mag er zijn als compleet plaatje! Schematherapie voor mensen met een dissociatieve stoornis
Het veld van de conceptualisatie en de behandeling van mensen met een dissociatieve stoornis is sterk in ontwikkeling. In het verleden bestond de behandeling voor deze groep veelal alleen uit langdurige behandeling gericht op stabilisatie. Momenteel is het aanbod in mogelijke behandelingen veel breder, zoals ook beschreven in de recent gepubliceerde zorgstandaard dissociatieve stoornissen. Er valt er dus wat te kiezen voor patiënten en behandelaars! Rafaele zal iets vertellen over deze recent ontwikkelingen, met de nadruk op de toepassing van schematherapie voor mensen met een dissociatieve stoornis. Aan de hand van een casus geeft zij uitleg over de assumpties van een door haar samen met Marleen Rijkeboer ontwikkelde theoretische model , het modus model voor dissociatieve stoornissen, en vertelt ze over een aantal gebruikte technieken uit het ontwikkelde behandelprotocol.

Workshop: Praktische tips voor het omgaan met dissociatie in de spreekkamer.
In deze workshop gaan we allereerst in op de fenomenologie van de diverse dissociatieve symptomen en dan op de (differentiaal) diagnostiek van dissociatieve symptomen middels een aantal oefeningen. Ook kijken we naar de controverse die er heerst rondom de stoornis DIS (Dissociatieve Identiteit Stoornis). Tenslotte worden er een aantal technieken geoefend die helpen om te gaan met dissociatie in de spreekkamer en wordt er geoefend met een aantal technieken uit de schema-therapie die aangepast zijn voor de behandeling van mensen met DIS .